Hội Quán Hải Nam Hội An – bí ẩn cái chết của 108 vị thương buôn gốc Hoa
Bài viết thuộc danh mục:Hội An
Hội Quán Hải Nam (còn gọi là hội quán Quỳnh Phủ) nằm về phía chợ Hội An, khá yên tĩnh, và ít khách du lịch ghé thăm. Bởi chính vì lẽ đó, mà nó tạo nên sự bình yên và trang nghiêm của Hội Quán.
Lúc mình đi tham quan không có một khách nào ghé thăm, chắc do vị trí với chưa có nhiều sự quảng bá cho Hội Quán này.
Tìm hiểu về Lịch Sử Hội Quán Hải Nam
Không có quá nhiều thông tin trên mạng cũng như thông tin về lịch sử của Hội Quán. Lân la tìm hiểu được một chút thông tin về Hải Nam các bạn đọc qua cho biết. Có dịp quay lại mình sẽ tìm hiểu kỹ hơn về nơi đây, lúc tham quan không có ai nên không hỏi được.
Hội quán được Hoa kiều bang Hải Nam – Trung Quốc đóng góp tiền của xây dựng vào năm 1875 làm nơi sinh hoạt cộng đồng và tín ngưỡng riêng của người Hải Nam và Gia Ứng ở Hội An.
Hiện tại đây là nơi thờ 108 anh linh của Hoa thương bị chết oan do lầm là giặc cướp biển. Sau này được vua Tự Đức minh oan và ban sắc phong Trung Đẳng thần và cho xây hội quán để đời đời cúng tế.
Bên trong Hội Quán
Hội quán Hải Nam gồm Nhà tiền điện, chính điện và 2 nhà Đông, Tây lang với lối kiến trúc theo hình chữ quốc. Các khám thờ trong chính điện được điêu khắc tài tình, riêng án thời gian giữa chạm khắc nổi, mạ vàng cảnh sinh hoạt tam giới “trời, đất, thủy cung” hết sức độc đáo.
Kiến trúc giống với những Hội Quán khác ở Hội An. Chính giữa là điện thờ, 2 bên là phòng khách
Lịch sử 108 vị anh linh Ngộ Nạn
Đêm đã khuya, vua Tự Đức lật đến tờ tấu cuối cùng trong ngày. Đọc xong, ngài bỗng ngài bỗng ngồi thừ người suy nghĩ, không khí trong điện hoàn toàn yên ắng.
Điều gì khiến nhà vua trầm tư đến thế ? Chính là nội dung tờ tấu do bộ binh chuyển lên: Bọn Chưởng vệ Phạm Xích, lang trung Tôn Thất Thiều tấu trình đánh đuổi ba tàu hải tặc ở vùng biển Quảng Nam. Một chiếc bị đắm chìm, một chiếc bị quan quân áp sát. Giết được ngót 80 tên, thu tàu giải về neo tại vùng Chiêm Dư, báo công xin triều đình ban thưởng.
Cuộc thảm sát 108 vị thương buôn
Bấy giờ là mùa hè năm Tam Hợi ( 1851). Suốt 40 năm trị vị nhà vua chưa từng nghe có Hải Tặc hoành hành, quấy phá. Vả lại chỉ có một chiếc tàu mà có đên 80 tên, huống chi 3 chiếc, lực lượng hùng hậu thế. Sao chúng lại chống chả một cách yếu ớt , quan quân triều đình thì bình yên vô sự . Mối nghi ngờ ngày càng tăng, NHÀ Vua cất bút phê vào tờ tấu ” Giao cho bộ binh điều tra rõ tình hình ”
Sau khi phê tấu, ngày đi nằm nghỉ , vừa chợt mắt ngày mơ thấy ” Một lũ thần dân, quần áo rách bươm, mình đầy máu me, lạy khóc lóc kêu oan ” – Đọc tới đoạn này là mình hiểu được câu chuyện rồi
Quan thượng thư bộ binh phái thuộc hạ đi điều tra tình hình. Vài ngày sau có tin báo về không phát hiện được điều gì lạ, ngoại trừ chiếc thuyền buôn hơn là tàu cướp biển. Ngay lúc ấy một người phụ nữ Kiều Hoa đến nha môn xin cáo giác ” bà nguyên là bà chủ quán tiệm ăn ở Gia Hội ” chồng về nước bặt tin đã lâu.
Tình cờ Viên đội trưởng trong Vệ Tuyến tên ” Trần Hựu “, đem bạn bè đến chiêu đãi, no say rồi anh ta bảo bà chủ tính tiền. Rút chiếc nhẫn bảo bà cầm tạm và đòi thối tiền. Bà chủ thấy chiếc nhẫn rất quen giống bảo vật của chồng. Vặn hỏi, tên Trần Hựu tìm cách nói chối.
Sau đến nha môn trình báo cùng bà chủ, Hóa ra là thuộc hạ của Tôn Thất Thiều ( đã nhắc ở phía trên ).
Sự thật được sáng tỏ
Trước mặt quan bộ binh ” Trần Hựu ” khai rằng. ngày 18- 05 vừa qua ( 17 -06 -1985 ). Thuyền quan đậu ở cửa Thị Nại, được tin có 3 tàu lạ đang ở hải phận đảo Thanh Dữ. Chưởng vệ Phạm Xích và Thị Lang Tôn Thất Thiều lập tức đuổi theo bắn. Chúng không hề kháng cự và chạy về phía Đông.
Khi áp gần một chiếc, Phạm Xích mới bắn một phát, thì ba thuyền nọ trình thẻ. Họ đều là nhà buôn, đa phần ở phố Thừa Thiên, nói có quen biết Tôn Thất Thiều, nhưng Phạm Xích không quan tâm. Sai lính bắn chém hết đoàn thương buôn.
Hắn sai thuộc hạ giết hét 76 người trên thuyền còn lại, ném xác xuống biển . Và tịch thu hết số tài sài của các thương buôn. Bà Chủ quán cũng cho biết thêm, là trên thuyền có rất nhiều Thương Buôn ở Bang Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi về thăm quê nhà kết hợp đi buôn, có giấy phép hồi hương đàng hoàng.
Quan thượng thư bộ binh sau khi điều tra và làm tờ tấu cho vua Tự Đức. Trình bọn Phạm Xích giết càng và tấu mạo xưng công lao. Nhà Vua Thịnh Nộ, phê giao Ty Tam Pháp xét xử.
Tôn Thất Thiều chủ mưu, cùng Phạm Xích bị xử tội lăng trì. Dương Cù đồng lõa xử tội trảm quyết, kết thúc vụ án.
Đây là lịch sử về nơi đang lưu thờ của 108 người Hoa, bị giết hại. Còn ghi trên tường tại Hội Quán
Sau 2 thế kỷ tồn tại, công trình vẫn được bảo tồn nguyên vẹn cho đến nay.
Địa chỉ: tọa lạc tại số 10 Trần Phú, Hội An
Mình nghĩ Hội Quán Hải Nam là một địa điểm thú vị, đáng để bạn tới tham quan và tìm hiểu về nó. Rất thú vị
Viết bài: Trung Nguyễn
Bài viết liên quan:
